Fix het maar in de post, is een veel gehoorde uitdrukking bij als het bij het opnemen van film er allemaal hectisch aan toe gaat. Voor het corrigeren van videobeelden zal dit waarschijnlijk ook wel lukken, maar de kans is klein dat u dat ook lukt voor het geluid. Geluid moet in één keer goed zijn. Vijf belangrijke tips om u daarin te laten slagen.
1) Kies de juiste locatie
De keuze voor een locatie is van groot belang voor de kwaliteit van uw opnames. Wie geluid opneemt naast een drukke weg, in een winkelcentrum, bij de luchthaven of naast een lawaaierige computer, vraagt natuurlijk om problemen. De hoeveelheid Noise hebt u dan zelf niet meer in de hand.
Er zijn weliswaar allemaal producten in de markt om de hoeveelheid windruis te verminderen, denk aan een plopkap, een blimp, een dode kat (harige vacht), isolatieschermen, enzovoort, maar geen van allen, zal bij een slechte keuze van een locatie toereikend zijn om ongewenste bijgeluiden te voorkomen.
Kies het liefst altijd voor een zo rustig mogelijke omgeving en maak een goede keuze voor een microfoon. U zult zien dat de opnames er dan al stukken op vooruit gaan.
Maar ook als u een rustige omgeving hebt gekozen, staat u nog voor een aantal keuzes. Stel dat u opnames wilt maken in een huis met verschillende kamers. Welke kamer kiest u dan. In gesloten ruimtes krijgt u altijd te maken met de weerkaatsing van geluid oftewel echo. Echo is nu typisch iets wat je in de nabewerking niet meer kunt corrigeren.
Het liefst neemt u het geluid zo droog (dry) mogelijk op. In zo’n geval zult u dan in zo’n huis naar een kamer moeten zoeken waar bijvoorbeeld het geluid wordt geabsorbeerd, door meubels, gordijnen of waar de muren niet loodrecht tegenover elkaar staan, zodat de geluidsgolf kan worden verbroken.
Spreekt u geluid in bij de pc, dan kunt u een mobiele geluidsstudio bouwen of gebruik maken van een geluidsabsorberend reflectiescherm. Lukt dat allemaal niet, omdat je pc te veel lawaai maakt, dan verhuist u toch naar een andere kamer, waar u er geen last van hebt of u koopt voor een paar centen geluidsisolerend materiaal voor de pc-kast.
Tip 2) Kies de juiste microfoon
De Octava MK12 is een kleine microfoon met een modulair systeem voor de richtingsgevoeligheid.
Een keuze maken voor een microfoon is niet eenvoudig. Behalve dat er honderden soorten en tientallen merken zijn, de microfoons in grootte kunnen verschillen, kan de prijs ook een belangrijke rol spelen. Er zijn microfoons van enkel tientallen euro’s maar er zijn er ook die duizenden euro’s kosten. Daarnaast moet u zich goed afvragen waarvoor u de microfoon wilt gebruiken. Soms is het mogelijk om een combinatie microfoon te kopen. Op zo’n microfoon kunt u dan verschillende richtingsgevoelige capsules gebruiken. In binnen situaties komt u vaak uit op een cardioid microfoon als u meer dan een persoon wilt opnemen. Een hyper cardioid is daarentegen weer beter geschikt als u maar één enkel persoon wilt opnemen. Een shotgun wordt meestal gebruikt voor buitensituaties, bijvoorbeeld voor het maken van nieuwsreportages. Een aantal microfoons die algemeen positief worden beoordeeld.
- Sloeps MK41
- Sennheiser ME66
- AKG CK69
- Oktava MK012
- Sennheiser ME66
- Sony ECM 670
Tip 3) Houd de microfoon dichtbij
Elke opname profiteert er van als de microfoon zo dicht mogelijk bij de bron wordt gehouden die moet worden opgenomen. U merkt vanzelf wanneer u te dichtbij bent met de microfoon, omdat u dan last krijgt van het Proximity effect. De lage tonen en bass worden dan vervormd.
Het grootste probleem bij opnames is, dat velen de microfoon veel te ver van de bron afhouden. Klassieke voorbeelden zijn opnames gemaakt met een videocamera, waarbij het geluid wordt opgenomen met de interne microfoon. De afstand tot het object is dan vaak veel te groot om het geluid goed te krijgen. Mede doordat de meeste ingebouwde cameramicrofoons omni directioneel zijn, wordt er teveel ongewenste achtergrond geluiden opgenomen.
Met een boompole bent u altijd in staat om de microfoon dicht bij de bron te brengen en te houden.
Bij geluidsopnames hebt u altijd te maken met omgevingsgeluiden of ruis. Dit kan van alles zijn, van ventilatoren, airco’s, verkeer, bromtonen enzovoort. Deze geluiden verstoren de opnames die u wilt opnemen. De verhouding tussen het geluid dat u wilt opnemen (Signal) en het ongewenste geluid (Noise), noemen we het Signal to Noise ratio.
Hoe hoger deze verhouding is in het voordeel van het Signal, des te beter is de opname. De afstand van de microfoon tot de audiobron is bepalend voor deze ratio. Elke halvering van deze afstand levert een verdubbeling op van de ratio, omdat het geluid dan geconcentreerder aankomt bij de microfoon.
In veel situaties biedt een overhead statief uitkomst.
Te allen tijde zorgt u er dus voor dat de microfoon zo dicht mogelijk bij de bron komt. Als u dit doet zult u merken dat afhankelijk van uw microfoon en apparatuur het input volume drastisch kan verlagen. Dit heeft niet alleen als voordeel dat uw brongeluid dan nog steeds goed is, maar ook dat de Noise dan bijna niet meer waarneembaar is.
4) Gebruik een hoofdtelefoon
We zien het nog vaak genoeg dat geluid wordt opgenomen zonder dit te monitoren met een hoofdtelefoon. Dat kan natuurlijk niet. Bij geluidopnames maakt u altijd gebruik van een hoofdtelefoon omdat u dan beter in staat bent te horen wat de microfoon registreert. Als u nu direct een goede hoofdtelefoon koopt, hebt u daar tevens wat aan in de nabewerking.
Geluidsopnames gemaakt zonder hoofdtelefoon zijn gedoemd te mislukken.
5) Stel het volume goed in en monitor de Noisefloor
Ook al praat er niemand tijdens de opname, dan nog ziet u uw volume meters uitslaan. Dit is de zo genoemde noisefloor. Neem altijd een stukje van die noisefloor op, om deze later als print te gebruiken voor de geluidscorrectie. De kunst is nu om het ruis zoveel mogelijk te verminderen, want dat scheelt al voor de bewerking. Gebruik de juiste microfoon, gebruik hulpmiddelen als blimp en dode kat, kies de juiste locatie en houd de microfoon dicht bij de bron.
Een Blimp is niet goedkoop, maar zorgt wel voor schonere geluidsopnames.
Een dode kat tegen windruis help in veel situaties.
Als u er alles aan hebt gedaan om de noisefloor te verlagen, dan kunt u beginnen met de testopnames. Stel het volume zo in, dat de gemiddelde output tussen de -12 dB en -6dB ligt met pieken naar de -3dB. Dit geeft u later nog de gelegenheid om het geluid te levelen met andere geluiden in de montage.